คณะซาเลเซียนผู้ร่วมงาน
(Association of Salesian Cooperators)
คริสตชนมีวิธีดําเนินชีวิตที่หลากหลายตามความเชี่อแห่งศีลล้างบาป บางคนได้รับการดลใจจากพระจิตเจ้า และประทับใจในวิถีชีวิตของคุณพ่อบอสโก จึงตระหนักว่าอุดมการณ์ของตนนั้นเหมาะที่จะ “ร่วมงานกับท่าน” และดําเนินชีวิตตามพระพรพิเศษเดียวกันกับคณะนักบุญฟรังซิส เดอ ซาลส์ ในฐานะฆราวาส และพระสงฆ์-นักบวช
ตั้งแต่แรกเริ่ม คุณพ่อบอสโกปรารถนาที่จะหาคนมาทํางานกับท่าน ท่านจึงเชื้อเชิญฆราวาสชาย-หญิง และ พระสงฆ์ที่สังกัดในสังฆมณทลให้เข้ามา “ร่วมงาน” กับท่านในพันธกิจแห่งการช่วยเยาวชน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เยาวชนที่ยากจน และถูกทอดทิ้ง และในปี 1876 คุณพ่อบอสโกได้เขียนโครงการชีวิตของผู้ร่วมงาน โดยร่าง “ระเบียบการคณะซาเลเซียนผู้ร่วมงาน” ซึ่งต่อมาได้รับการรับรองจากสันตะสำนักอย่างเป็นทางการ ปัจจุบัน ซาเลเซียนผู้ร่วมงานแผ่ขยาย และทํางานอยู่ทั่วโลก และปฏิบัติพันธกิจซาเลเซียนในนามของพระศาสนจักร
ในประเทศไทยหมู่คณะซาเลเซียนผู้ร่วมงานกระจายอยู่ตามบ้าน และสนามงานอภิบาลซาเลเซียนเป็นหลัก จำนวน 13 หมู่คณะ และในประเทศกัมพูชาจำนวน 1 หมู่คณะ รวมมีสมาชิกกว่าร้อยคน โดยทุกหมู่คณะจะมี จิตตาธิการที่เป็นนักบวชซาเลเซียนชาย (SDB) และหญิง (FMA) เป็นผู้ช่วยเหลือเอาใจใส่ด้านการอบรม และ การประสานงานเกี่ยวกับความคิดริเริ่มในด้านการอบรม และการเผยแผ่ข่าวดี ซึ่งจิตตาธิการเหล่านี้ถือเป็นผู้ที่ได้รับ มอบหมายจากคุณพ่ออัคราธิการของคณะซาเลเซียนผู้ใหญ่สูงสุดของคณะโดยตรง
รูปแบบการดำเนินชีวิตของซาเลเซียนผู้ร่วมงานที่คุณพ่อบอสโกคิดถึง มีรูปแบบการดำเนินชีวิตทั้งในแบบ ที่เป็นฆราวาส ผู้ซึ่งเจริญชีวิตตามจิตตารมณ์ซาเลเซียนด้วยความสํานึกของการเป็นฆราวาสในทุกสถานการณ์ของ ชีวิต และการทํางาน และในแบบที่เป็นพระสังฆราช พระสงฆ์ หรือสังฆานุกร ผู้ซึ่งเจริญชีวิตศาสนบริการของตน อาศัยแรงบันดาลใจจากความรักอภิบาลของคุณพ่อบอสโก ซึ่งในอดีตที่ผ่านมาทั้งสมเด็จพระสันตะปาปาปีโอที่ 9 และสมเด็จพระสันตะปาปาปีโอที่ 11 ก็ทรงเป็นซาเลเซียนผู้ร่วมงานด้วย
ด้วยความสัมพันธ์ที่แนบแน่นในความเป็นหนึ่งเดียวกับพระศาสนจักรนี้เอง ซาเลเซียนผู้ร่วมงานจึงแสดง ความจงรักภักดีเยี่ยงบุตรต่อองค์สมเด็จพระสันตะปาปาทุกพระองค์ ดังที่คุณพ่อบอสโกมีความจงรักภักดี ซึ่งท่านได้ สั่งสอนลูก ๆ ของท่านในความรัก 3 ประการ คือ รักพระเยซูเจ้าในศีลมหาสนิท รักในพระมารดาองค์อุปถัมภ์ และ รักในพระสันตะปาปา จึงทุกความปรารถนา และทุกคำสั่งสอนขององค์สมเด็จพระสันตะปาปาเป็นสิ่งที่ซาเลเซียน ผู้ร่วมงานทุกคนจะยึดถือปฏิบัติ นำมารำพึงต่อเนื่อง และถือเป็นหน้าที่จะที่ทำตามพระประสงค์
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิส ทรงได้รับเลือกเป็นพระสันตะปาปาองค์ที่ 266 ของพระศาสนจักร ครบ 4 ปี (13 มีนาคม) ซึ่งตลอดเวลาที่ทรงรับตำแหน่งมา ทรงได้แสดงให้คริสตชนเห็นถึงความตั้งใจของพระองค์ที่ได้ทรง เลือกนาม “ฟรังซิส” นี้ เพื่อทรงบูรณะพระศาสนจักรที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน แม้จะถูกการต่อต้านทั้งจากภายใน และ ภายนอกอยู่ตลอดเวลา และพวกเราซาเลเซียนผู้ร่วมงานได้เห็นสิ่งที่เกิดขึ้น สัมผัสได้ถึงพลังที่ทำให้พระองค์ ยืนหยัดอย่างสงบ และตอบโต้ในเวลาเดียวกัน ทั้งนี้ เพื่อได้เน้นย้ำความจริงในฐานะชุมพาบาลแท้ที่มีองค์พระจิตเจ้า นำพา คือ การที่ทรงชี้แสดงให้เห็นพระเจ้าในมุมมองแห่งพระเมตตาอันยิ่งใหญ่ และการเรียกร้องให้ชีวิตคริสตชน และชีวิตเจิมถวายตัวเป็นประจักษ์พยานแห่งการรับใช้ มากกว่าการกดขี่ข่มเหง การแสวงหาผลประโยชน์จากความ อยุติธรรม หรือแม้แต่การ “เสแสร้งทำเพื่อให้ตัวเองดูเป็นคนดี และชอบธรรม แต่ในชีวิตจริงเอาเปรียบคนอื่น กดขี่ ลูกน้องโดยจ่ายเงินเดือนอย่างไม่ยุติธรรม…” (บทเทศน์พระสันตะปาปา 4 มี.ค. 2560) พระดำรัสเช่นนี้มีออกมา บ่อยครั้งและต่อเนื่อง จนแสดงได้ถึงสิ่งที่พระจิตเจ้าทรงนำพระองค์ และแสดงให้เห็นถึงความปรารถนาของพระองค์ ที่ต้องการเป็นเสียงร้องถึงผู้ที่กดขี่ว่า “ท่านเป็นผู้ไม่ยุติธรรม” และเป็นเสียงร้องให้กับผู้ถูกกดขี่ว่า “ท่านคือผู้ที่คู่ควร กับพระเมตตา” ซึ่งเราซาเลเซียนผู้ร่วมงานพร้อมจะน้อมรับ และอยู่เคียงข้างพระองค์ในสำนึกรู้ถึงการเป็น “เสียง ของผู้ที่ร้องตะโกนในถิ่นทุรกันดาร” (ยน.1 : 23) ร่วมกับองค์สมเด็จพระสันตะปาปาเสมอ
ด้วยเหตุนี้ต่อหน้าสถานการณ์ในปัจจุบัน ซาเลเซียนผู้ร่วมงานจึงไม่เป็นเพียงแค่คนที่ทำงาน หรือคนที่ช่วยงาน ใครต่อใครเท่านั้น แต่ยังมีหน้าที่ตอบสนองต่อความต้องการของผู้ใหญ่สูงสุดของคณะ คือ องค์สมเด็จพระสันตะ ปาปาในทุกเรื่อง ซึ่งในสมณสาส์นของพระองค์ Amoris Laetitia (ชื่อย่อ AL.) “ความชื่นชมยินดีแห่งความรัก” คุณพ่ออัคราธิการได้นำเสนอพันธกิจสำหรับครอบครัวซาเลเซียนในคำขวัญปีนี้ “เราคือครอบครัว” (We are a Family) ให้จับต้องได้ในฐานะที่เราเป็น “ซาเลเซียน” ให้สำนึกว่าพระเจ้าทรงพระเมตตาเกินกว่าความเข้าใจ ของเรา แต่ในความเป็นจริงแห่งชีวิตเราสามารถสัมผัสพระเมตตานี้ได้ด้วยใจสุภาพแท้จริงต่อผู้คน เรามั่นใจที่จะมอบ ความเมตตานี้ต่อไป …เหตุเพราะเราตระหนักได้ว่า ความเมตตาที่เราได้รับตลอดมาในชีวิต รวมถึงการถูกเรียกให้ ถวายคำสัญญาเพื่อเป็นซาเลเซียนผู้ร่วมงานนั้น แท้จริงเราไม่ได้ริเริ่มสิ่งใดเลย แต่ทรงริเริ่มทุกอย่างทั้งสิ้น ดังนั้น หากทรงประทานพระเมตตามากมายแก่เรา เราจึงไม่ยึดพระเมตตานี้ไว้เป็นของเราเพียงลำพัง แต่เราจะส่งต่อ ความเมตตานี้ให้ทุกคนที่สัมผัสชีวิตของเราในสถานะและบทบาท ณ ปัจจุบันขณะของเราแต่ละคน และเราพร้อม ที่จะเป็นหลอดไฟ ที่ส่องแสงอย่างต่อเนื่องอาศัยการที่ต่ออยู่กับเครื่องกำเนิดไฟฟ้า และถึงแม้ว่าเราจะเป็นเพียง แค่หลอดไฟเล็ก ๆ ที่ฉายแสงในครัว ในห้องนอน ในห้องโถง หน้าบ้าน ตามถนน ในห้องน้ำ หรือในห้องเก็บของ ฯ เราทุกคน…ซาเลเซียนผู้ร่วมงานจะฉายแสงแห่งความจริงแห่งพระเมตตาเสมอ ไม่ว่าเราจะอยู่ ณ ที่ใด
ซาเลเซียนผู้ร่วมงานพร้อมจะทําหน้าที่เผยแผ่ข่าวดีในการทำหน้าที่ประจําวันอย่างดี โดยอาศัยจิตตารมณ์ ซาเลเซียนเป็นแรงบันดาลใจ และเรามุ่งเอาใจใส่ต่อเยาวชนเป็นพิเศษ รวมทั้งให้ความสนใจต่อคําสอนของ พระศาสนจักรด้านความยุติธรรมในสังคม และการสื่อสาร เพื่อร่วมสนับสนุนงานของพระศาสนจักรท้องถิ่น ดังที่ บิดาของเรา…..คุณพ่อบอสโกได้เคยทำในชีวิตของท่าน เราพร้อมที่จะเป็นกระจกที่สะท้อนชีวิตของตัวเราเอง และของบรรดาผู้เจิมถวายตัวและผู้ได้รับการอภิเษกให้ตระหนักถึงชีวิตที่เป็นพยานแห่งความยากจนแห่งคุณค่าพระวรสารอย่างแท้จริง
ซาเลเซียนผู้ร่วมงานจะรวมตัวกันเป็นหมู่คณะระดับบ้าน ระดับแขวง ระดับภาค และระดับโลก เช่นเดียวกับ รูปแบบโครงสร้างของคณะนักบวชซาเลเซียน ซึ่งแต่ละบ้านจะสร้างโอกาสของการพบปะกันในการศึกษาแนวทาง ของคณะ และจิตตารมณ์ซาเลเซียนอย่างสม่ำเสนอ ส่วนในระดับแขวงเรามีกิจกรรมร่วมกันในโอกาสเข้าเงียบ ประจำปี เพื่อการแบ่งปันประสบการณ์งานอภิบาลในระบบป้องกัน ศึกษาเอกสารของพระศาสนจักร และทำกิจ ศรัทธาร่วมกัน เพื่อทำให้เกิดความสัมพันธ์ที่แนบแน่นฝ่ายจิต และหยั่งรากลึกในความรักของผู้ตั้งคณะ และความ เชื่อศรัทธา ในพระมารดาองค์อุปถัมถ์ของคริสตชน
คุณพ่อบอสโกต้องการให้มีผู้ร่วมงานกับท่านมาก ๆ เพราะเยาวชนจะมีอยู่เสมอในทุกสมัย พวกเราผู้ร่วมงานซาเลเซียนผู้ซึ่งเป็นความฝันแรกของท่านกำลังร่วมงานกับท่านในฐานะของเพื่อนร่วมทางที่เคียงข้างกัน กำลังร่วม ทำให้ความฝันของท่าน และความฝันของเราหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวกัน จนเกิดความเป็นจริงในการทำงานเพื่อ ความดีของบรรดาเยาวชน แล้วคติพจน์ของคุณพ่อบอสโก “ขอแต่วิญญาณ สิ่งอื่นไม่ต้องการ” จะเป็นจริงได้ เมื่อเราเข้าถึงใจบิดาของเรา…บอสโก ผู้ซึ่งเป็นป่าไม้ที่ให้ร่มเงาปกป้องชีวิตของเยาวชน นี่คือ ซาเลเซียน….ผู้ร่วมงาน
-ธ.อาภรณ์-
คณะคูร์ซิลโลแห่งพระคริสตศาสนา ถือกำเนิดที่เมืองมัลลอร์คา ประเทศสเปน ในปี ค.ศ. 1949 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่พระศาสนจักรกำลังอ่อนแอ และศีลธรรมของคริสตชนเสื่อมลง ผู้นำคริสตชนในหลายประเทศจึงได้พยายามที่จะรื้อฟื้นชีวิตคริสตชนของตนให้ดีขึ้น และ ณ ที่นี้เองที่เยาวชนหนุ่มคาทอลิกที่มีใจร้อนรนในความเชื่อ ร่วมกิจกรรมส่งเสริมความศรัทธาในรูปแบบต่างๆ และพูดคุยถึงพระเจ้าอยู่เป็นประจำ ได้จัดกิจกรรมเดินทางไปแสวงบุญและแลกเปลี่ยนประสบการณ์แห่งชีวิตพระคริสต์ และด้วยการผลักดันอย่างเข้มแข็งของฆราวาส ชื่อ Eduardo Bonnin และเพื่อนๆ โดยมี คุณพ่อ ฮวน แฮร์วาส ซึ่งภายหลังได้รับการแต่งตั้งเป็นสังฆราชแห่งเมืองมัลลอร์คา เป็นผู้ให้การสนับสนุนอย่างสำคัญ ต่อมาได้พัฒนามาเป็นการอบรมผู้นำคริสตชนในรูปแบบของคูร์ซิลโลฯ
ในปัจจุบัน ประเทศไทย มีบ้านเณรประจำอัครสังฆมณฑลทั้ง 2 แห่ง และทั้ง 8 สังฆมณฑล รวมถึงบ้านเณรในคณะนักบวชต่าง ๆ อีกจำนวนมาก หากนับจำนวนสามเณรที่เคยได้รับการอบรมจากทุกบ้านเณรรวมกันก็เป็นจำนวนหลักหมื่นกันทีเดียว มีเพียงจำนวนประมาณร้อยละสิบ ที่ได้รับเลือกสรรค์ให้ได้รับศีลบวชตามกระแสเรียก และจำนวนร้อยละเก้าสิบ ที่ได้รับกระแสเรียกให้เป็นฆราวาส บรรดาอดีตสามเณรเหล่านี้เป็นผู้ที่เคยได้รับการอบรม และฝึกฝนอย่างเข้มข้นในด้านจิตตารมณ์ “รักและรับใช้” มามากบ้างน้อยบ้าง ถือได้ว่าเป็นกลุ่มฆราวาสที่สามารถเป็นกำลังสำคัญในงานแพร่ธรรมฆราวาสของพระศาสนจักรเป็นอย่างดี พระศาสนจักรจึงมีดำริให้ก่อตั้ง “ศูนย์ศิษย์สามเณราลัย” ขึ้น
คริสตเจ้า ด้วยการนำของสภาพระสังฆราช บรรดาศิษย์สามเณรนับเป็นกลุ่มฆราวาสที่มีพื้นฐานแห่งจิตตารมณ์ใกล้เคียงกัน สามารถพัฒนาให้เป็นบุคคลากรและกำลังสำคัญในงานฆราวาสต่าง ๆ ได้ดี ความพยายามในการรวบรวมบรรดาศิษย์เก่าจึงนับเป็นการนำประโยชน์อย่างมากมาสู่พระศาสนจักรไทยอีกหนทางหนึ่ง
แผนกฆราวาส ในสภาพระสังฆราชคาทอลิกแห่งประเทศไทย 